Wiebelzielen [2]

Stadschroniqueur en journalist Eric Alink schreef drie korte verhalen over het CvTB. Het drieluik ‘Wiebelzielen’ verscheen eind 2015 in het Brabants Dagblad en op www.bosschekroniek.nl. De namen van de betrokkenen zijn omwille van privacy gefingeerd.

De twee bovenste wervels van je nek heten de atlas en de draaier. Dankzij de eerste kun je ja knikken. Dankzij de tweede nee. Die tweede wervel is bij Fred (56) nagenoeg versleten. Geen ziekte, maar de uitkomst van opeenstapelende teleurstellingen. Al jaren zegt Fred op alles nee. Kan het ook niet tegenvallen. Wel dan?

Nee.

Eenmaal gaf hij het jawoord. Maar Fred is weer gescheiden. Zijn twee volwassen kinderen wonen ergens in Den Bosch. Hij ziet ze nooit. Mogelijk is Fred al opa. Met eventuele kleinkinderen ravotten zal niet lukken. Wel een rondje met de scootmobiel. Sinds zijn herseninfarct tuft hij erin rond.

Maar eerst plankgas naar de rechtbank. Het Centrum voor Trajecten en Bemoeizorg (CvTB) wil dat Fred opnieuw een bewindvoerder krijgt toegewezen. Die moet zijn financiële zaken gaan beheren. Of Fred dat ook wil?

Nee.

Het is half elf. Fred manoeuvreert zijn Sterling Elite RS naar zittingzaal 14. Hulpverleenster Hetty Wintels van het CvTB vergezelt hem. Vanochtend om acht uur heeft ze Fred uit bed gebeld. Kon geen kwaad. Ze prijst hem dat hij gekomen is. Of Fred voordat de zitting begint nog koffie of thee wil?

Nee.

CVTB
Foto: Alef Vinicius

Achter de tafel zit rechter Spoormans, die van klare taal houdt. Ze hoopt dat Fred akkoord gaat met onderbewindstelling. Zo niet, dan zal ze die maatregel tegen zijn wil opleggen. Er ontstaat kortdurend geharrewar over de schuldenlast. Volgens Fred is het 3.000 euro; de papieren spreken over 7.800 inclusief een boete voor winkeldiefstal. Hij wuift de cijfers weg. Zijn lijf is schonkig. Dat is niet zo vreemd. Fred krijgt 50 euro leefgeld per week. Daarvan gaat 40 euro op aan shag.

De vloerbedekking in de zaal lijkt op een zee. Zwart met lichtgrijze golven. Maar in de ogen van Fred is het dood tij. „Ik wil niet leven”, zegt hij bozig. „Tsja, maar goed”, sputtert de rechter tegen. Weliswaar staat nergens in de 12.737 wetten, maatregelen, verordeningen en regelingen van Nederland dat moet ademen. Toch geldt vanaf onze wieg het stille gebod ‘Gij zult leven.’

Houdt Fred van boeken lezen? Nee. Van spelletjes? Nee. Het enige dat Fred op de been houdt, is voetbal. Hij gaat vaak naar thuiswedstrijden van FC Den Bosch. Hetty heeft al een nieuwe seizoenskaart aangevraagd. Maar het allerliefst ging Fred verhuizen. Naar Eindhoven, PSV. Dat is vooralsnog een droom, want verkassen kost geld. Bedrukt gaat Fred uiteindelijk akkoord met zijn onderbewindstelling. Een bureau in Oss zal voortaan zijn schoenendoos met rekeningen beheren. Hetty en de rechter lijken opgelucht. Einde van de zitting.

Als Fred de zaal uit rijdt, trilt er een olifant in zijn hals. Een tattoo uit Bangkok. Die is al even onuitwisbaar als de herinnering aan de Thaise vrouw die zijn hart veroverde. In 2014 zocht hij haar op. Hoe dat was? Fred roept een woord uit de gynaecologie – maar dan de zeer volkse variant. Berooid kwam hij uit Thailand terug. Uitkleden is niet altijd fijn.

Nu is Fred alleen. Bij Wehkamp kun je van alles bestellen, maar geen vrienden. Hij is depressief, lijdt aan aids. Het liefst zou hij euthanasie willen. Maar zijn psychiater is niet overtuigd van de uitzichtloosheid. Neem FC Den Bosch. Met 2-1 van Helmond Sport gewonnen. Nippertjesgeluk bestaat.

Een kwartier later zit Fred met Hetty op een terras achter het station. Even nakaarten. Of hij koffie wil? De zon breekt door, het mirakel voltrekt zich: “Ja”, zegt Fred. „Mag ik er ook kersenvlaai bij?”